خبر فوری: غول‌کشی بانوان شطرنج‌باز/ باخت تیم اول مسابقات مقابل ایران اسامی قبول شدگان دوره مربیگری درجه سه البرز استاد "اردشیرپور" از شطرنج‌بازان و مربیان خوش سابقه کشورمان درگذشت. دختران دعوت شده به اردوی رده‌های سنی 8 تا 12 سال اعلام شد برگزاری دوره مربیگری توسط استاد بزرگ مرتضی محجوب تمجید فدراسیون جهانی از عملکرد خادم‌الشریعه پوررمضانعلی: عملکرد خادم‌الشریعه در المپیاد جهانی فیده فوق‌العاده بود برد مقصودلو مقابل قهرمان سابق جهان/ ایران در جدول رده‌بندی دو پله صعود کرد خراسان رضوی قهرمان شد/ البرز در جایگاه دوم ایستاد در تازه ترین رده بندی فداسیون جهانی شطرنج، پرهام مقصودلو با صعود چشمگیر 29 پله ای در رده های و پنجاه و یکم قرار گرفت

جزئیات خبر

۰۶ فروردين ۱۳۹۶

گزارشی از یکی از چهره های ماندگار شطرنج ایران /مهندس خشایار مصطفوی : صفوت بهترین دوستم بود...

روز دوشنبه دوم اسفند ماه ، دیداری دوستانه در منزل مهندس خشایار مصطفوی کاشانی داشتیم.

بی مناسبت ندیدم تا به این بهانه ، یک بیوگرافی مهندس خشایار مصطفوی کاشانی - نامی آشنا برای پیشکسوتان و شطرنجبازان اهل مطالعه ، او که با تالیف ، ترجمه و پشتیبانی بسیاری از کتب ارزشمند شطرنج ، سهمی انکارناپذبر در توسعه این رشته فاخر در کشورمان داشته است.

کم نیستند بازیکنانی که الفبای بازی شطرنج را با مطالعه کتاب ارزشمند "خودآموز نوین شطرنج "که با ترجمه مشترک مهندس مصطفوی ، علی راستگار و عباس لطفی روانه بازار شد آغاز کرده باشند.

متولد سال 1312 در شهر تاریخی کاشان و فارغ التحصیل رشته مهندسی از دانشکده فنی دانشگاه تهران است و یکی از مهم ترین افتخارات شطرنجی او ، حضور در ترکیب اولین تیم ملی ایران ، اعزامی به مسابقات المپیاد مسکو(1956) بوده است.

این اعزام تاریخی ، زمینه آشنایی بیشتر او با دیگر اعضاء تیم ملی آن سال می شود و رشته دوستی مستحکم مهندس با استاد یوسف صفوت از اینجا آغاز می شود:

"صفوت بهترین دوستم بود..."

پس از فارغ التحصیلی به استخدام سازمان بین المللی کار(ILO) در می آید و ساکن سوئیس می شود.

کمک های زیادی به بازیکنان ایرانی اعزامی به تورنمنت های برگزار شده در اروپا نموده که البته خودش علاقه ای به بازگویی آنها نشان نمی دهد.

در مسابقات بین المللی کشورهای عضو اکو که در استانبول ترکیه برگزار شد حضور داشت و در آنجا با بازیکنان ایرانی حاضر در جدول ملاقات می نماید.

اینک سال ها از بازنشستگیش می گذرد و بنا بر اعلام همسرش ، به محض اتمام سی سال خدمت ، درخواست بازنشستگی نمود در حالی که اداره متبوع به وی مجوز ادامه خدمت تا چند سال بعد را هم داده بود اما مهندس قبول نمی کند و فقط یک جمله می گوید : این شغل دیگر متعلق به یک جوان جویای کار است نه من ...

از علاقه ما برای دیدار با ایشان خوشحال می شود و امروز دوشنبه دوم اسفند ماه به منزل ایشان میرویم.

گذشت ایام بر چهره استاد بی اثر نبوده ، او هشتاد و چهار را پشت سر گذاشته است .

اما مثل همیشه حضور ذهنی قوی دارد و جزئیات بسیاری از وقایع را با دقت تمام به خاطر می آورد.

مهندس، از تالیف و ترجمه کتابهای شطرنج خاطرات بسیار دارد. او را به واقع ، بایستی مبدع کار گروهی (Team work) در تالیف و ترجمه کتابهای شطرنج دانست که با دعوت از برخی مترجمین توانمند و تقسیم کار بدقت برنامه ریزی شده ، آثاری ارزشمند به جامعه شطرنج معرفی کرده است.

دغدغه هایی که مهندس طی سالها فعالیت برای خلق این آثار و منابع داشته ، ناشی از اعتقاد راسخ ایشان برای وفاداری به متن اصلی و عرضه محصولاتی مفید ، ماندگار و فارغ از منافع مادی بوده است.

نگاهی به برخی از این کتابها از جمله "تئوری وسط بازی شطرنج" ، "مجموعه چهار جلدی میراث شطرنجی آلخین" ، "روانشناسی در شطرنج "، "رموز استراتژی در شطرنج مدرن" و ... که هزینه های زیادی به لحاظ تعداد صفحات ، دشواری ترجمه و لزوم مقابله متن ها با ترجمه های مختلف داشته است گواهی بر این مدعاست .

با اینحال ، مهندس مصطفوی ، دغدغه های ترجمه کتاب منحصر به فرد "روانشناسی در شطرنج " تالیف نیکلای کروگیوس را بیش از بقیه آثار عنوان می نماید.

مطالعات زیادی برای اثبات فوائد شطرنج برای عامه مردم انجام داده و به لحاظ تاریخی هم تحقیقاتی را در زمینه اصالت و مقبولیت این برترین بازی فکری انجام داده است.

"مناجاتنامه خواجه عبدالله انصاری " که بیانی صریح و بی پیرایه از اصالت و آشنایی بزرگان دینی با شطرنج می باشد از کشفیات اوست که با سعی و تلاش و مطالعه دقیق و پیوسته آثار تاریخی بدان دست یافته است. در این مناجاتنامه ، خواجه عبدالله بطرز زیبایی از واژگان شطرنجی برای مناجات با معبود استفاده کرده است...

" الهی! عبدالله برین بساط پیاده مانده است، رُخ بر هرکه می آورد اسب بر او می دوانند.

الهی! آن ساعت که شاه ماتِ اجل مانده باشد از دیوبند شیطان او را نگاه دار که فرزینِ طاعت کج می رود."

این مستند تاریخی هم به لحاظ زیبایی ادبی و هم از لحاظ قدمت اثر که آشنایی خواجه را با بازی شطرنج

در قرن پنجم تایید می نماید بی نظیر بود.

استاد مصطفوی مجموعه ای کم نظیر از کتب (به زبان اصلی) و مهره های نفیس شطرنج خود را در سال 1394به فدراسیون اهدا نمود .

این مجموعه مهره های نفیس و قیمتی که با قیمت های گزاف و از کشورهای مختلف خریداری شده اند اینک ، زینت بخش طبقه سوم فدراسیون است .

" اولین مهره را همسرم به مناسبتی در اوایل ازدواج به من هدیه داد و همین هدیه ، ایده جمع آوری کلکسیون مهره ها را در ذهنم ایجاد کرد."

من (ابراهیم زاده) ، در سال 1386 و برای انجام یک کار پژوهشی بارها به منزل استاد مراجعه داشتم و این مجموعه مهره های شطرنج را در منزل استاد مشاهده کرده بودم.

مهندس ، این مهره ها را بی اندازه دوست می داشت و با علاقه ای وصف ناپذیر ، نحوه تهیه هر کدام از آنها را که در سفرهای متعدد خارجی خریداری شده بودند تعریف می کرد.

اما همه آنها را به همراه آن کتابهای ارزشمند برای مشاهده و استفاده علاقمندان ، یکجا به فدراسیون اهدا نمود...

بزرگان چه راحت می بخشند...

چند روز آینده قصد مسافرتی شش ماهه به خارج از کشور را دارند و یک درخواست داشتند:

همسر ارجمند استاد با ذوق و سلیقه ای هنرمندانه ، مشخصات (جنس ، تاریخ ساخت و ...) هر کدام از مهره های شطرنج را نیز تهیه کرده اند . درخواست ایشان درج این مشخصات بر روی مهره ها بود که به ایشان قول انجام این کار را تا زمان برگشت می دهم و از ایشان خداحافظی می کنیم.

مهندس ، ناگفته هایی بیشمار دارد که همه و همه شنیدنی است و در یک ملاقات امکان روایت همه آنها نیست.

بی تردید شخصیت های پیشکسوت جامعه شطرنج کشور نظیر مهندس خشایار مصطفوی کاشانی ، عباس لطفی ، پرویز رحیم خانی و ... زبان گویای تاریخچه شطرنج ایران هستند و امیدوارم زمینه ای فراهم شود تا مجموعه تاریخ شفاهی ایران با استفاده از این عزیزان به رشته تحریر درآید.

فدراسیون شطرنج وقت ، در سال 1389 ، تورنمنت نکوداشت مهندس مصطفوی را در شهر مشهد مقدس برگزار کرد و بی تردید شان و منزلت استاد بیش از اینها بایستی گرامی داشته شود.

این هم بازی مهندس مصطفوی با رایلی از ایرلند در المپیاد مسکو 1956

مصطفوی – رایلی (ایرلند)

المپیاد مسکو ، 1956

1.d4 f5 2.g3 Nf6 3.Bg2 e6 4.Nh3 Be7 5.0–0 0–0 6.c4 d6 7.Nc3 Qe8 8.e4 e5 9.dxe5 dxe5 10.Nd5 Bd8 11.exf5 Nc6 12.Be3 Bxf5 13.f4 Kh8 14.Nf2 Qg6 15.Qb3 Rb8 16.fxe5 Nd7 17.Nf4 Qe8 18.N2d3 Bg5 19.Rae1 Bxd3 20.Nxd3 Rxf1+ 21.Bxf1 Ndxe5 22.Nxe5 Qxe5 23.Bf2 Qa5 24.Bg2 Ne5 25.Qc3 Qxc3 26.bxc3 Nxc4 27.Bxa7 Rd8 28.Bxb7 h6 29.Bd4 Nd6 30.Bc6 Nf5 31.Be5 Nd6 32.a4 Nc4 33.Bxc7 Rc8 34.Re8+ Rxe8 35.Bxe8 Bf6 36.Bf7 1–0

به امید سلامتی و طول عمر برای مهندس فرهیخته کشورمان.

محمد ابراهیم زاده- ششم اسفند 95